Landbouw in Vlaanderen: van polarisatie naar perspectief

De voorbije legislatuur was op vlak van landbouw en omgevingsbeleid allesbehalve rustig. De spanningen tussen landbouw en natuur, die vaak neergezet worden als tegenpolen, hebben het debat gedomineerd. Maar dat narratief moeten we doorbreken: landbouw en natuur moeten geen vijanden, maar partners zijn. Als parlementslid voor de N-VA wil ik pleiten voor een positieve koersverandering, met concrete acties en perspectief voor onze landbouwers.

N-VA’er met een hart voor boeren – ja, het kan!

Ik weet dat de landbouwsector vaak kritisch is geweest over de N-VA. Maar laat me duidelijk zijn: ik ben een N-VA’er met een hart voor onze boeren. Onze partij begrijpt het strategische belang van landbouw, niet alleen economisch, maar ook maatschappelijk en ecologisch. We willen landbouwers niet overladen met onmogelijke verwachtingen, maar hen juist de tools geven om duurzaam en rendabel te ondernemen. Het is mijn persoonlijke missie om dat verhaal te blijven vertellen, ook als het soms op weerstand stuit.

De uitdagingen zijn groot, maar stilstaan is geen optie

De afgelopen jaren hebben we veel gevraagd van onze boeren en ook vandaag staat de sector voor ongeziene uitdagingen. Klimaatverandering dwingt hen om zich aan te passen aan extreme weersomstandigheden en veranderende teeltomstandigheden. Tegelijkertijd legt Europa ambitieuze klimaat- en milieudoelstellingen op, wat extra druk creëert in een al zeer competitieve markt. 

Zo werd in december nog het mestdecreet gewijzigd en zitten we ondertussen aan een zevende mestactieplan (MAP7). Dit vraagt opnieuw zware inspanningen van onze boeren, maar het is een noodzakelijke stap richting een beter milieu en een duurzamere landbouw. Hoewel het onzeker is of deze maatregelen voldoende zijn om de Europese richtlijnen te halen, kunnen we het ons niet veroorloven stil te blijven staan. Concrete stappen vooruit zijn beter dan het status quo waarmee we doelstellingen zeker niet halen.

De grootste uitdaging: boeren in de sector houden

Een van de grootste zorgen blijft de uitstroom uit de sector. Steeds minder jongeren zien toekomst in een landbouwbedrijf en veel boeren stoppen zonder opvolging. Dat tij keren is cruciaal. De landbouwsector moet opnieuw aantrekkelijk worden, niet alleen voor jonge ondernemers, maar ook voor zij-instromers. Maar om dat te bereiken, moeten we hen perspectief bieden. Vandaag worden landbouwers te vaak ontmoedigd door een overdosis aan regels en administratieve lasten en een gebrek aan kansen en rechtszekerheid. Boeren willen doen waar ze goed in zijn: voedsel produceren en ondernemen, zonder te verdrinken in papierwerk.

Van crisis naar kansen

Het is de afgelopen jaren te vaak gegaan over wat waar niet meer kan in Vlaanderen voor onze landbouwers. Deze legislatuur moeten we het vooral hebben over wat wel nog kan. Daarom maken we werk van een langetermijnvisie 2030-2050, die duidelijkheid en zekerheid biedt aan onze landbouwers en jonge starters voor een hele carrière. Het antwoord op vragen als “Waar is er ruimte voor landbouw?” en “Welke richting gaat de Vlaamse landbouw uit?” wordt eindelijk concreter. We verliezen daarbij uiteraard de acute noden van vandaag niet uit het oog.

Daarnaast moet de economische slagkracht van de sector versterkt worden. Rendabiliteit is de basisvoorwaarde om aan alle andere verwachtingen te voldoen. Dat betekent betere verdienmodellen voor landbouwers, toegang tot betaalbare grond, innovatie- en investeringssteun, een sterkere positie van de boer in de keten en het aanpakken van oneerlijke handelspraktijken.

Van polarisatie naar samenwerking

De polarisatie tussen landbouw en natuur moet stoppen. De landbouwsector is geen obstakel voor milieudoelen, maar een cruciale partner. Samenwerking biedt zelfs kansen voor een sterker verdienmodel. We moeten landbouwers belonen voor hun bijdrage aan de milieu- en klimaatinspanningen. Daarvoor hebben we pijler 2 in het GLB. We moeten die durven inschakelen als versterking van het verdienmodel van onze landbouwers.

Het overlegmodel waar landbouw- en milieuorganisaties met gelijke stem aan tafel zitten, zoals bij MAP7, kan dit partnerschap versterken. Daarom ben ik ervan overtuigd dat we met dit overlegmodel moeten verder werken deze legislatuur.

Een sector met toekomst

Ondanks de immense uitdagingen zijn er ook veel kansen voor de Vlaamse landbouwsector. De geopolitieke context dwingt Europa terug meer in te zetten op een open strategische autonomie op vlak van voedselvoorziening. Onze Vlaamse vruchtbare bodems in gunstige klimatologische omstandigheden hebben daar een belangrijke rol in te spelen. 

Landbouw is van strategisch belang voor Vlaanderen en Europa – economisch, ecologisch en maatschappelijk. Met ruimte voor innovatie, samenwerking en lange termijn duidelijkheid kunnen we onze landbouwers opnieuw laten doen waar ze goed in zijn: ondernemen, voedsel produceren en bijdragen aan onze welvaart en voedselzekerheid.

Opinie in Doorbraak: https://doorbraak.be/landbouw-in-vlaanderen-van-polarisatie-naar-perspe…